Een andere titel kon ik niet verzinnen voor deze blog. Ik kreeg een paar uur geleden een telefoontje van een collega met het nieuws dat Pater Frans van der Lugt in de Jezuietenresidentie in Homs is doodgeschoten door een gemaskerde man. Abouna Frans, die in 1966 als jonge jezuïet naar Syrie kwam, bleef in het belegerde Homs, weigerde zijn mensen daar in de steek te laten. “Abouna Fransis” noemden de Syriërs hem liefdevol. Hij vond het vervelend wanneer de buurtbewoners zijn project “al Ard” in Qusayr bij Homs “het klooster” noemden, want hij was hier niet als religieuze autoriteit maar als mens. Dat juist deze man, die als geen ander in staat was bruggen te slaan tussen Syriërs van alle achtergronden, het doelwit werd, illustreert een tragisch dieptepunt in de oorlog in Syrie.
“We moeten niet samenleven maar samen leven”, zei Frans. Elkaar verdragen was voor hem niet genoeg, je leven met elkaar delen, dat was het doel. Hij zette zich er met hart en ziel voor in. Hij kocht een stuk grond in al Qusayr, een traditioneel islamitisch dorp bij Homs en ving er gehandicapte kinderen op. Het project groeide steeds verder uit. Frans ging wijn maken en bouwde een “Dar es-Salam” of “huis van vrede”, een plek van bezinning zonder enig religieus teken, waar iedereen welkom was. Frans maakte ’s zomers voettochten met jongeren uit heel Syrie. Liet iedereen ongeacht zijn geloof ter communie gaan en gaf colleges over Kant. Deze man heeft heel veel mensen geinspireerd en ik denk dat veel van deze jongeren een sleutelrol spelen of zullen spelen in het opbouwen van een nieuw Syrie.
Frans vond dat wij vrede een beetje te politiek namen, we waren voor hem wat te uitgesproken. Dat was een van de redenen om ieder onze eigen weg in te slaan. Toen PAX in het begin van de revolutie de roep van het Syrische volk om vrijheid en waardigheid steunde en een campagne voerde tegen Shell’s betrokkenheid in Syrie, mijn Syrische contacten me vroegen om niet meer te komen omdat het hen in gevaar kon brengen, heb ik ook geen contact meer gezocht met Frans, uit angst hem in gevaar te brengen. Frans werd geinterviewd voor de Nederlandse televisie en kon in dat interview natuurlijk weinig anders zeggen dan de officiele rhetoriek over gewapende islamistische groepen. Het deed er ook niet toe, Frans was er voor de mensen, dat was zijn kracht. Met het beleg van Homs groeide mijn vrees dat Frans het niet zou overleven, dat hij dood zou gaan voordat ik nog eens met hem zou kunnen bespreken wat er aan de hand was en verder moest gebeuren. En die vrees is dus werkelijkheid geworden.
Dat Frans is gedood door een gewapende man is een tragisch dieptepunt voor Syrie. Alsof alle positieve krachten langzaam worden uitgeroeid.
Nassama نسمة 